Τι έτρωγαν οι αρχαίοι Έλληνες

γεύμα αρχαίων
Ενδιαφέρον έχει να μάθουμε τι έτρωγαν οι Έλληνες στην αρχαιότητα. Καθώς θα δούμε οι διατροφικές τους συνήθειες ήταν τελείως διαφορετικές από αυτές που συνιστούν οι σύγχρονοι διατροφολόγοι αλλά πολύ κοντά στο αγχώδη τρόπο ζωής μας και στις κακές συνήθειες των νεοελλήνων που συχνά συνδυάζουν το βραδινό με την κοινωνική τους ζωή και ξεφεύγουν λίγο παραπάνω…
Με την ανατολή του ήλιου, ξεκινούσαν τις καθημερινές τους ασχολίες, αλλά πριν, έτρωγαν κάτι λιτό. 
Αυτό το πρώτο γεύμα λεγόταν ακράτισμα. Ήταν ψωμί βουτηγμένο σε λίγο ανέρωτο κρασί.
Προς το μεσημέρι ή το απόγευμα, έπαιρναν ένα απλό και γρήγορο γεύμα, το άριστον.
Πριν από το βραδινό γεύμα έτρωγαν κάτι στα γρήγορα, το εσπέρισμα.
Το κανονικό γεύμα, που ήταν πλουσιοπάροχο, το έπαιρναν στο τέλος της μέρας και λεγόταν δείπνον. Έτρωγαν κανονικά μόνο τα βράδια, γιατί σχεδόν καθημερινά είχαν καλεσμένους.
Οι αρχαίοι χαρακτηρίζονταν για τη λιτότητα στα φαγητά. Έτρωγαν συνήθως δημητριακά, σιτάρι και κριθάρι, γι’ αυτό ο Όμηρος τους αποκαλεί «ψωμοφάγους».
Είχαν δύο ειδών ψωμιά: τη μάζα, που ήταν κριθάρι ζυμωμένο σε γαλέτα, πιο φτηνό και το έψηναν είτε μόνοι τους στα σπίτια είτε στους φούρνους. Το άλλο είδος ψωμιού ήταν ο άρτος, κανονικό ψωμί.
Κάθε στέρεη τροφή που συνόδευε το ψωμί ονομάζονταν όψον: χόρτα, κρεμμύδια, ελιές, ψάρια, κρέας, φρούτα, γλυκίσματα. Μια πολύ αγαπημένη τους τροφή ήταν το έτνος, φάβα από κουκιά και φακές. Έτρωγαν πολλά σκόρδα και τυρί. Το κρέας ήταν ακριβό, γι’ αυτό σπάνια το έτρωγαν, και αυτό ήταν κυρίως από κρέας πουλερικών, γουρουνόπουλα, κυνήγι. Τα ψάρια ήταν βασική τροφή, τα έτρωγαν φρέσκα ή παστά, (τάριχος).

Το δείπνο τελείωνε με επιδόρπιο, τράγημα: φρούτα φρέσκα ή ξερά, γλυκά, μέλι, καρύδια. Βασικό τους ποτό ήταν το κρασί, που το έπιναν συνήθως νερωμένο, για να έχουν διαύγεια στη συζήτηση. Ένα άλλο ποτό που συχνά έπιναν και που καθόριζε το τελετουργικό στα Ελευσίνια μυστήρια, ήταν ο κυκεών, μείγμα κριθάλευρου, νερού και αρωματικών φυτών.
Αγαπημένο έδεσμα των Μακεδόνων, πλούσιο και πολυτελές, ήταν η ματτύη ή ματύλλη. Πρόκειται για ποικιλία κρεάτων: «ἐξ ἀρνείου καί ἐριφείου κρέατος, ἐκ κιχλῶν, κοσσύφων καί ἄλλων ὀρνίθων, παρατιθέψειον μετά τό δεῖπνον ψυχρόν» και «ἡ ματύλλη, Μακεδονικόν εὕρημα, δίψους ἐγερτικόν βρῶμα, ὧ ἐχρῶντο μεσοῦντος τοῦ ποτοῦ» (Πολυδεύκης, Ονομαστικόν 6, 70.1-2).
Κυκεών: Σήμαινε το πρωινό ρόφημα. Ένα μείγμα νερού, κρασιού, μελιού, τριμμένου τυριού και κριθάλευρου. Ρόφημα με αναμειγμένα διάφορα υλικά (νερό, μέλι, κρασί, τυρί, κριθάρι.
Γάρος: Η αγάπη των αρχαίων Ελλήνων για τα ψάρια ήταν δεδομένη. Έτσι δημιούργησαν μια ψαρόσαλτσα με το όνομα «γάρος» και την πρόσθεταν σε διάφορα φαγητά. Οι Ρωμαίοι την κληρονόμησαν και την ονόμασαν garum, liguamen και abdomium.
Ψάρι-όψονΑρχικά η τροφή που συνόδευε το ψωμί ονομαζόταν «όψος-όψον». Καθώς όμως – κυρίως στην αρχαία Αθήνα- το προσφάι που συνόδευε το ψωμί ήταν ο ιχθύς, αυτός μετονομάστηκε σε όψον (οψάριο-ψάρι). Ο ιχθύς – το ψάρι.
ΜάζαΤο ψωμί από κριθάρι για τον λαό. O άρτος ήταν το σταρένιο ψωμί.

πηγή: ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΙΑΝΗΣ 

Facebook Comments

Comments are closed.