Το βράδυ της Δευτέρας 9 Ιανουαρίου 2023, ολοκληρώθηκε η τελετή παράδοσης του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, σε πολύωρη τελετή στο Μουσείο της Ακρόπολης, με τη σκυτάλη να περνά στις τρεις νέες Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης 2023 – Ελευσίνα, Τιμισοάρα (Ρουμανία), Βεσπρέμ (Ουγγαρία), από τις απερχόμενες Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης 2022 – Ες-συρ-Αλζέτ (Λουξεμβούργο), Κάουνας (Λιθουανία) και Νόβι Σάντ (Σερβία).
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά από το 1985, χρονιά που καθιερώθηκε ο θεσμός, με πρωτοβουλία της τότε υπουργού Πολιτισμού της Ελλάδας, Μελίνας Μερκούρη, μαζί με τον Γάλλο ομόλογό της Ζακ Λανγκ, και την Αθήνα πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Έκτοτε περισσότερες από 60 πόλεις έχουν κερδίσει τον τίτλο.
Ένα γυάλινο γλυπτό, της γλύπτριας Pascale Seil από το Λουξεμβούργο («Made by Seil») με την απαγωγή της Ευρώπης, κόρης του βασιλιά Αγήνορα, αποτύπωσε συμβολικά την εκδήλωση, η οποία συνοδεύτηκε επίσης από πλήθος ομιλιών των επίσημων αντιπροσώπων.
Οι ομιλητές επεσήμαναν το νόημα και τον σκοπό των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης να συμβάλλουν στην ενίσχυση της Ευρώπης με βιώσιμο τρόπο.
«Η Αθήνα, συμβολίζει πάντα τη Δημοκρατία, τις ανθρωπιστικές, τις ουμανιστικές αξίες του Δυτικού κόσμου. Όλες αυτές οι αξίες της ελευθερίας, της ειρήνης, της δημιουργίας, που απεικονίζονται με έναν ιδανικό τρόπο στη ζωφόρο του Παρθενώνα, σε αυτά τα Γλυπτά που παραμένουν διαμελισμένα ανάμεσα στην Αθήνα και στο Λονδίνο. Ελπίζω όχι για πολύ ακόμη» τόνισε μεταξύ άλλων η Λίνα Μενδώνη χαιρετίζοντας τον εορτασμό και την τελετή παράδοσης του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2023, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Από την πλευρά της, η Δέσποινα Γερουλάνου, πρόεδρος της 2023 Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας ξεκίνησε την ομιλία της στην τελετή λέγοντας: «Είναι καταπληκτικό και συγκινητικό που βρισκόμαστε όλοι εδώ σήμερα, λόγω του οράματος μιας παθιασμένης Ελληνίδας γυναίκας. Εδώ στην Αθήνα στην πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.Το όραμα της Μελίνας ήταν ο Πολιτισμός να γίνει το όχημα για τη γνωριμία και την ένωση των λαών μας και μέσα απ’ αυτόν να οικοδομήσουμε την κοινή μας ευρωπαϊκή ταυτότητα» συνέχισε εκφράζοντας μεταξύ άλλων ευχαριστίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το βραβείο Μελίνα Μερκούρη που πριν από λίγες μέρες απένειμε στην Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα. Τέλος, ευχήθηκε καλή επιτυχία, στις άλλες δύο Πολιτιστικές Πρωτεύουσες.«Είναι μια πολύ σημαντική μέρα για όλους μας. Είναι η γιορτή του Πολιτισμού είναι η γιορτή της Ευρώπης.Είναι βέβαιο ότι η Μελίνα σήμερα θα ήταν πάρα πολύ χαρούμενη και περήφανη» κατέληξε η Δέσποινα Γερουλάνου.
