Κορυφαίοι εμπειρογνώμονες στον τομέα της υγείας χαρακτήρισαν την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να παγώσει τη χρηματοδότηση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» και «καταδικαστέα» πράξη που θα κοστίσει ζωές.
Ρούλα Σκουρογιάννη
Η κίνηση προκάλεσε την επίπληξη του επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος υπεραμύνθηκε των «καίριων προσπαθειών» του ΠΟΥ να κερδίσει τον πόλεμο κατά του Covid-19 παγκοσμίως.
Πιο συγκεκριμένα, αργά το βράδυ της Μ. Τρίτης, ο Τραμπ δήλωσε ότι η αμερικανική χρηματοδότηση θα τεθεί παύση για 60-90 ημέρες, εν αναμονή της επανεξέτασης «για την εκτίμηση του ρόλου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στη σοβαρή κακοδιαχείριση και αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κοροναϊού».
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι ΗΠΑ είναι ο κυριότερος οικονομικός υποστηρικτής του ΠΟΥ.
Πού επικεντρώνεται η κριτική και η «καταδίκη» του Π.Ο.Υ. από την αμερικανική πλευρά
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δέχεται επίθεση για ορισμένες πτυχές της αντιμετώπισης της πανδημίας και κατηγορείται ότι είναι πολύ υπερασπιστικός προς ύποπτες πολιτικές της Κίνας, συμπεριλαμβανομένης της καταστολής και απόκρυψης πληροφοριών από το Κομμουνιστικό Κόμμα από τις πρώτες εβδομάδες που ξέσπασε η επιδημία του SARS–COV-2 αλλά και την τιμωρία που επέβαλε το καθεστώς σε όσους έδιναν ενημερώσεις για την πορεία και τους χειρισμούς για την COVID-19.
Η κριτική επικεντρώθηκε ιδιαίτερα σε ένα tweet του ΠΟΥ, στις 14 Ιανουαρίου, το οποίο ανέφερε ότι «οι προκαταρκτικές έρευνες που διενήργησαν οι κινεζικές αρχές δε βρήκαν σαφή στοιχεία για μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο». Ωστόσο, αξιωματούχοι του ΠΟΥ δήλωναν παράλληλα στους ομολόγους τους σε τεχνικές ενημερώσεις -το ίδιο διάστημα στις 10 και 11 Ιανουαρίου, και σε press conference στις 14 Ιανουαρίου- ότι η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο αποτελούσε μια ισχυρή πιθανότητα, δεδομένης της εμπειρίας προηγούμενων επιδημιών κορονοϊού και προέτρεπαν κατάλληλες προφυλάξεις (οι οποίες δε λήφθηκαν εκείνη τη στιγμή και χάθηκε πολύτιμος χρόνος).
Ο ΠΟΥ δέχθηκε, επίσης, επίθεση για το συνεχιζόμενο αποκλεισμό της Ταϊβάν από την ιδιότητα του μέλους, επειδή το Πεκίνο το θεωρεί κινεζικό έδαφος.
Η απόφαση του Τραμπ να μειώσει τη χρηματοδότηση είχε θετική αποδοχή από ορισμένες πλευρές, συμπεριλαμβανομένου του ακτιβιστή της δημοκρατίας του Χονγκ Κονγκ, Joshua Wong, ο οποίος χαρακτήρισε τον ΠΟΥ «βραχίονα της κινεζικής διπλωματίας».
Η κίνηση Τραμπ κατά του ΠΟΥ έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος οικονομικός υποστηρικτής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, με χρηματοδότηση άνω των 400 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως τόσο στις εκτιμώμενες συνεισφορές (τέλη συμμετοχής) όσο και στις δωρεές – αν και στην πραγματικότητα υπάρχουν καθυστερημένα ποσά 200 εκατομμυρίων δολαρίων.
Μήπως και αυτές τις καθυστερήσεις αποφύγει να τις καταβάλλει τώρα ο Τραμπ, με την πολύ «βολική» χτεσινή του απόφαση;
Τα «κόλπα» του Λευκού Οίκου και του προέδρου του
Θεωρητικά, ο Λευκός Οίκος δεν μπορεί να εμποδίσει τη χρηματοδότηση διεθνών οργανισμών που έχουν εξουσιοδοτηθεί από το Κογκρέσο. Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει βρει τρόπους αντιμετώπισης τέτοιων συνταγματικών εμποδίων, απλώς παραλείποντας να εκταμιεύσει κεφάλαια ή επιβάλλοντας κυρώσεις, για παράδειγμα.
Η χρηματοδότηση θα μπορούσε να ακυρωθεί επισήμως, αλλά αυτό θα απαιτούσε την έγκριση της Γερουσίας ή να «επαναπρογραμματιστεί» με την εκτροπή χρηματοδότησης σε άλλο σκοπό που ο Λευκός Οίκος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι συνάδει με τη βούληση του Κογκρέσου.
«Όποια μορφή κι αν έχει, πρόκειται για μία τελείως κοντόφθαλμη και σε κάθε περίπτωση επικίνδυνη απόφαση, πόσο μάλλον κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας», δήλωσε η Αλεξάντρα Πιλάν, επίκουρη καθηγήτρια στο Κέντρο Επιστήμης και Ασφάλειας της Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Georgetown.
«Είναι μια παράξενη απόφαση που θα ήταν εξαιρετικά επιζήμια για την παγκόσμια δημόσια υγεία», δήλωσε ο Gavin Yamey, διευθυντής του Κέντρου του Duke University για τον Αντίκτυπο της Πολιτικής στην Παγκόσμια Υγεία. «Προσπαθεί να αποσπάσει την προσοχή από τα δικά του λάθη, που οδήγησαν στη χειρότερη αντίδραση κυβέρνησης παγκοσμίως στην κρίση της Covid-19».
Υπήρξαν λάθη από τη μεριά του ΠΟΥ, αλλά…
Οι αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας συμφωνούν, γενικά, ότι η ανταπόκριση του ΠΟΥ στην πανδημία δεν ήταν τέλεια, αλλά ήταν σαφώς βελτιωμένη σε σύγκριση με τα αντανακλαστικά του Οργανισμού κατά την επιδημία του Έμπολα το 2014, και είναι ασύγκριτα καλύτερα από το πώς χειρίστηκαν οι ΗΠΑ την πανδημία του Covid-19.
Ο ΠΟΥ έστειλε για πρώτη φορά προειδοποίηση για το ξέσπασμα της επιδημίας του νέου κορονοϊού στη Γουχάν, στις 5 Ιανουαρίου και από τις 7 Ιανουαρίου 2020 ενημέρωνε τους αρμόδιους της δημόσιας υγείας σε όλες τις χώρες, και στις ΗΠΑ και σε άλλα κράτη σχετικά με το ξέσπασμα της επιδημίας με τακτικές ενημερώσεις και τηλεδιασκέψεις. Στις 9 Ιανουαρίου, ο ΠΟΥ διένειμε οδηγίες στα κράτη μέλη του σχετικά με την εκτίμηση κινδύνου για το καθένα και για τον προγραμματισμό δράσεων.
Το μοιραίο tweet της 14ης Ιανουαρίου
Ο Τραμπ και όσοι στηρίζουν την απόφασή του κατά του ΠΟΥ στρέφουν τα βέλη της κριτικής τους σε ένα tweet του Οργανισμού στις 14 Ιανουαρίου που αναφέρει τα ευρήματα προκαταρκτικών κινεζικών μελετών που υποδηλώνουν ότι «δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία» για μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Ενώ ο ΠΟΥ ήταν υποχρεωμένος να υποβάλει έκθεση σχετικά με τα τελευταία ευρήματα του κράτους μέλους που βρισκόταν μάλιστα στην πηγή της επιδημίας (της Κίνας), αυτό δεν έγινε επισήμως, ενώ την ίδια στιγμή (κάτι που αποδεικνύει –κατά την πλευρά Τραμπ– ότι η Κίνα γνώριζε αλλά σιωπούσε επισήμως κ ο ΠΟΥ την κάλυπτε) αξιωματούχοι του ΠΟΥ δήλωναν σε ομολόγους τους σε τεχνικές ενημερώσεις -στις 10 και 11 Ιανουαρίου και σε press conference στις 14 Ιανουαρίου- ότι η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο αποτελούσε μια ισχυρή πιθανότητα, δεδομένης της εμπειρίας προηγούμενων επιδημιών κορονοϊού και προέτρεπαν κατάλληλες προφυλάξεις. Η μη λήψη μέτρων εκείνη την κρίσιμη στιγμή για το χατίρι της Κίνας (προφανώς?) είναι το σημείο που βασίζει τις κατηγορίες του ο Τραμπ για ολιγωρία και απώλεια πολύτιμου χρόνου που στοίχισε χιλιάδες ζωές στην ανθρωπότητα…
Ο Gavin Yamey, διευθυντής του Κέντρου του Duke University, σχολίασε ότι είναι γελοίο να στοχεύεται ένα tweet και μάλιστα σε τόσο πρώιμο στάδιο της πανδημίας σαν σταθερή θέση του ΠΟΥ. «Στην επιστήμη υπάρχουν αρχικές υποθέσεις και αρχικές ιδέες και στρατηγικές και επικαιροποιούμε αυτές τις ιδέες και στρατηγικές καθώς προκύπτουν όλο και περισσότερα δεδομένα».
Στις 23 Ιανουαρίου, ο ΠΟΥ ενημέρωσε σχετικά με την απειλή του κοροναϊού, επιβεβαιώνοντας τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο και προειδοποιώντας ότι ο παγκόσμιος κίνδυνος ήταν υψηλός. Μια εβδομάδα αργότερα κήρυξε επίσημα κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τραμπ προς ΠΟΥ: Ολιγωρία στα αρχικά στάδια της επιδημίας
Ανακοινώνοντας το πάγωμα χρηματοδότησης στον Οργανισμό, χτες, Τρίτη, ο Τραμπ κατηγόρησε τον ΠΟΥ ότι δεν έστειλε τους ειδικούς του στην πηγή της επιδημίας για συλλογή δειγμάτων. «Αυτή η μοιραία παράλειψη είχε ως αποτέλεσμα τον μη περιορισμό της πανδημίας», ισχυρίστηκε.
Πράγματι, το Πεκίνο εμπόδισε μια αντιπροσωπεία του ΠΟΥ να επισκεφθεί τη Γιουχάν τις πρώτες εβδομάδες της επιδημίας. Αυτό το σημείο επικρίνουν οι ΗΠΑ (οι συμφωνούντες με τον Τραμπ), ότι δηλαδή έπρεπε τη χρονική εκείνη κρίσιμη για την εξέλιξη στιγμή ο πρόεδρος του ΠΟΥ, DrTedros Adhanom Ghebreyesus, να διαπραγματευτεί την είσοδο και την ανταλλαγή πληροφοριών και όχι πολύ αργότερα όταν το επέτρεψε η Κίνα, στις 22 Φεβρουαρίου. Ο DrTedros δέχεται βολές για συγκάλυψη στις επικίνδυνες πολιτικές του Πεκίνου.
«Προφάσεις εν αμαρτίαις» και επικοινωνιακό τέχνασμα χαρακτηρίζει ο διεθνής τύπος την κίνηση Τραμπ κατά του ΠΟΥ
«Ο Τραμπ στρέφεται εναντίον του ΠΟΥ για να καλύψει τη δική του αποτυχημένη διαχείριση κρίσης κατά της πανδημίας της COVID-19», γράφουν σήμερα σχεδόν όλα τα μεγάλα διεθνή ΜΕ, αποδίδοντας σε μικροπολιτική την αναστολή της χρηματοδότησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από τον Ντόναλντ Τραμπ εν μέσω της πανδημίας, καθώς ψάχνει για «αποδιοπομπαίους τράγους» στρέφοντας αλλού η προσοχή και όχι στη δική του πολύ καθυστερημένη αντίδραση και χαοτική διαχείρισης της κρίσης στις ΗΠΑ.
Μερικές από τις λανθασμένες κινήσεις του Τραμπ
Τον ηγέτη της Κίνας, όμως, κολάκευε και ο Αμερικανός πρόεδρος, όταν στις 24 Ιανουαρίου, έγραφε στο Twitter «Η Κίνα εργάζεται πολύ σκληρά για να συγκρατήσει τον κορονοϊό… Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν πολύ τις προσπάθειές τους και τη διαφάνεια τους»…
Ο ισχυρισμός ότι η καθυστέρηση στην απόκτηση δειγμάτων από τον ΠΟΥ έπληξε τη διεθνή απάντηση είναι επίσης ψευδής. Κινέζοι επιστήμονες δημοσίευσαν δημόσια τη γενετική ακολουθία του Covid-19 στις 11 Ιανουαρίου.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, ο ΠΟΥ ήταν σε θέση να διανείμει ένα διαγνωστικό τεστ για την Covid-19 σε όλο τον κόσμο, αλλά η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέλεξε να μην εγκρίνει να την ακολουθήσει άμεσα. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) δημιούργησαν τη δικό τους τεστ περίπου την ίδια περίοδο, αλλά ήταν ελαττωματικό και έπρεπε να ανακληθεί. Τα τεστ στις ΗΠΑ καθυστέρησαν περισσότερο από έξι εβδομάδες συγκριτικά με τον υπόλοιπο κόσμο.
Έτσι, ενώ ουσιαστικά δε διενεργούνταν τεστ για τον ιό στις ΗΠΑ καθ ‘όλη τη διάρκεια του Φεβρουαρίου (άρα δεν υπήρχε εικόνα της πανδημίας στη χώρα),
ο Τραμπ αυθαίρετα συμπέραινε ότι ο χαμηλός αριθμός επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στις ΗΠΑ σήμαινε ότι η χώρα του είχε κατά κάποιο τρόπο ξεφύγει του μεγάλου κινδύνου(!). «Στις ΗΠΑ, ελέγχουμε αποτελεσματικά τον κορονοϊό», καυχήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου, σχεδόν ένα μήνα μετά τη δήλωση έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ. «Είμαστε σε επαφή με όλους (τους ειδικούς) σε όλες τις χώρες. Το CDC & ο World Health Organization δούλεψαν σκληρά και πολύ έξυπνα. Το χρηματιστήριο αρχίζει να ανακάμπτει, μου φαίνεται!».
Το τρικ του Τραμπ κατά του ΠΟΥ και η απώλεια για τις ΗΠΑ της παγκόσμιας ηγεσίας
Η στροφή του Τραμπ εναντίον του ΠΟΥ «ενορχηστρώθηκε» μόλις την περασμένη εβδομάδα, καθώς όλο και περισσότερες αναφορές προέκυπταν για τη μη ικανοποιητική και δυσλειτουργική αντίδραση της κυβέρνησης.
Πάντως, ο αντίκτυπος του παγώματος των αμερικανικών κονδυλίων πιθανότατα θα μετριαστεί από άλλες χώρες, οι οποίες σχεδόν έχουν ομόφωνα εκφράσει την εμπιστοσύνη τους στον ΠΟΥ, ενισχύοντας τη δική τους οικονομική υποστήριξη. Το Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, ανακοίνωσε νέα χρηματοδότηση ύψους 200 εκατομμυρίων £ για διεθνείς προσπάθειες περιορισμού και καταπολέμησης της πανδημίας, εκ των οποίων 65 εκατομμύρια £ προορίζονται για τον ΠΟΥ.
Αυτή τη στιγμή είναι δύσκολο (ίσως και αδιάφορο εν μέσω κρίσης) να προβλεφθεί πόσο καλά θα αποδώσει το τρικ του Τραμπ για τον ΠΟΥ στις εκλογές των ΗΠΑ, αλλά στην παγκόσμια σκηνή αναμφισβήτητα θεωρείται ακόμη ένα βήμα που επιταχύνει την απώλεια για τις ΗΠΑ της παγκόσμιας ηγεσίας!
POST A COMMENT.