Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου: Παράγοντες επιβάρυνσης και πρόδρομες ενδείξεις

emfragma

Ίσως, ο αγχώδης τρόπος ζωής στις σύγχρονες κοινωνίες να είναι η βασική αιτία που το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί το φονιά στο Δυτικό κόσμο, καθώς, μόνο στη χώρα μας,  1.000 με 1.500 συνάνθρωποί μας πεθαίνουν κάθε χρόνο από την καρδιά τους και αρκετοί άλλοι υποφέρουν από σοβαρά καρδιακά προβλήματα, από τους περίπου 40.000 ανθρώπους που αντιμετωπίζουν ετησίως ένα καρδιακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Ενδιαφέροντα στοιχεία για το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου δίνει ο Επ. Καθηγητής Καρδιολογίας και Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, κ. Στέφανος Φούσας.

Επιμέλεια άρθρου: Ρούλα Σκουρογιάννη 

Τι σημαίνει έμφραγμα μυοκαρδίου;

Το έμφραγμα (από το ρήμα εμφράσσω) του μυοκαρδίου περιγράφει μια κατάσταση σημαντικής ελάττωσης ή διακοπής της παροχής οξυγόνου σε ένα τμήμα της καρδιάς, η οποία οδηγεί σε αναντιστοιχία της προσφοράς με τη ζήτησή του από το μυοκάρδιο (μειώνεται η προσφορά καθώς η ζήτηση παραμένει ίδια), με αποτέλεσμα τη νέκρωση ενός αριθμού μυοκαρδιακών κυττάρων. Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η κατάσταση αυτή προκαλλείται είτε από την αιφνίδια ολική έμφραξη του αυλού μιας εκ των τριών αρτηριών οι οποίες τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά, είτε από τη σταδιακή, μερική έμφραξή τους οπότε, όταν η μείωση του αυλού τους πλησιάσει κρίσιμα επίπεδα, ο ασθενής αρχίζει να παρουσιάζει συμπτώματα στηθάγχης.

Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι έμφραγμα (με την έννοια της μειωμένης προσφοράς οξυγόνου στην καρδιά) μπορούμε να έχουμε σε διάφορες καταστάσεις, ακόμη κι όταν οι στεφανιαίες αρτηρίες δεν υποφέρουν από στενώσεις, όπως σε σοβαρά υποτασσικά επεισόδια, σε σημαντική πτώση του αιματοκρίτη κ.τ.λ

 

 

Τι  προκαλεί το έμφραγμα

Η κύρια αιτία του εμφράγματος του μυοκαρδίου είναι η έμφραξη μίας στεφανιαίας αρτηρίας που τροφοδοτεί με αίμα την καρδιά, γεγονός το οποίο προϋποθέτει την ύπαρξη στεφανιαίας νόσου ή αλλιώς αθηροσκληρυντικής καρδιοπάθειας. Αυτό σημαίνει ότι συμβαίνει σε έδαφος αρτηριών οι οποίες δεν είναι υγιείς, αντιθέτως πάσχουν από την παρουσία αθηρωματικών πλακών. Οι πιο ευάλωτες από αυτές μπορούν να ραγούν, φέρνοντας έτσι σε επαφή με τη ροή του αίματος παράγοντες οι οποίοι επάγουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων και τη δημιουργία θρόμβου. Εάν ο θρομβολυτικός μηχανισμός του οργανισμού δε καταφέρει να σταματήσει την ανάπτυξη του θρόμβου έγκαιρα, αυτός θα φράξει πλήρως τη στεφανιαία αρτηρία και θα προκαλέσει έμφραγμα.

Εκδήλωση εμφράγματος και πρόδρομες ενδείξεις

Κύρια εκδήλωση του εμφράγματος του μυοκαρδίου αποτελεί ο στηθαγχικός πόνος, ο οποίος εντοπίζεται πίσω από το στέρνο κι έχει συνήθως συσφιγκτικό χαρακτήρα. Μπορεί να αντανακλά στους ώμους ή τους βραχίονες, τη ράχη ή ακόμη και την περιοχή του λαιμού, αλλά μπορεί και όχι, ενώ μπορεί να συνοδεύεται από εφίδρωση ή έμετο. Συνήθως οι ασθενείς που παρουσιάζουν οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αναφέρουν στο πρόσφατο ιστορικό τους παρόμοιου χαρακτήρα ενοχλήσεις οι οποίες εμφανίζονται κατεξοχήν επί σωματικής κοπώσεως (όπως στο περπάτημα, στην ανηφόρα ή τις σκάλες) και τυπικά υφίενται ένα με δύο λεπτά σωματικής ανάπαυσης. Οι συνάνθρωποί μας οι οποίοι πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη πρέπει πάντα να έχουν κατά νου, ότι λόγω της νευροπάθειας την οποία προκαλεί αυτή η πάθηση, ένα πιθανό έμφραγμα πιθανώς να μη προκαλέσει καθόλου πόνο, θα δώσει όμως συνήθως άλλα συμπτώματα ισοδύναμα στηθάγχης, όπως η δύσπνοια και συνεπώς οι ασθενείς αυτοί πρέπει να διαθέτουν αυξημένη υποψία, να βρίσκονται σε επαγρύπνιση και να ζητούν ιατρική βοήθεια πολύ πιο γρήγορα από τους υπολοίπους.

Αντιμετώπιση της υποψίας εμφράγματος

Στην υποψία εμφράγματος η αντίδρασή μας πρέπει να χαρακτηρίζεται από ψυχραιμία, χωρίς αυτο να σημαίνει ότι θα πρέπει να χρονοτριβούμε. Όσο συντομότερα προσέλθει ένας ασθενής με έμφραγμα στο νοσοκομείο, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωσή του. Η αναμονή με την ελπίδα της βελτίωσης των συμπτωμάτων σε αυτές τις περιπτώσεις δε προσφέρει τίποτα, καθότι σε αρκετές περιπτώσεις η ύφεση του πόνου σημαίνει νέκρωση του προσβεβλημένου μυοκαρδίου και συνεπώς μόνιμη βλάβη, ενώ αυξάνει την πιθανότητα θανάτου από επικίνδυνες αρρυθμίες οι οποίες πολλές φορές συμβαίνουν στην οξεία φάση του εμφράγματος. Αντιθέτως, η άμεση προσέλευση στο νοσοκομείο αυξάνει την πιθανότητα οι επιπλοκές να προκύψουν ενδονοσοκομειακά κι άρα να αντιμετωπισθούν, ενώ η δυνατότητα του άμεσου καθετηριασμού του ασθενούς και της διόρθωσης της βλάβης έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές την ανάκαμψη του προσβεβλημένου μυοκαρδίου.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η θεραπεία στην οξεία φάση του εμφράγματος είναι ο καθετηριασμός του ασθενούς με σκοπό τη σκιαγράφηση των στεφανιαίων αγγείων (μια διαδικασία η οποία ονομάζεται στεφανιογραφία), την εντόπιση της έμφραξης και την απόφραξη του αγγείου με ενδαγγειακό νάρθηκα (το γνωστό stent). Έτσι, αποκαθιστούμε την αιμάτωση στην περιοχή της καρδιάς, η οποία μέχρι πριν λίγο ισχαιμούσε, αυξάνοντας τις πιθανότητες για να αποκατασταθεί η φυσιολογική της λειτουργία.

Τι πρέπει να αλλάξει στον τρόπο ζωής του κάποιος που υπέστη έμφραγμα;

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας νόσου κι άρα και εμφράγματος του μυοκαρδίου. Αυτοί είναι το φύλο (μεγαλύτερη συχνότητα στους άντρες), η προχωρημένη ηλικία, το κάπνισμα, η αρτηριακή υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης και το κληρονομικό ιστορικό για πρόωρη στεφανιαία νόσο (συγγενείς πρώτου βαθμού οι οποίοι παρουσίασαν έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ηλικία

 Στέφανος Φούσας, Διευθυντής – Ε. Καθηγητής Καρδιολογίας Τζάνειου Νοσοκομείου Πειραιά και Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας

biomagazine.gr

Facebook Comments

POST A COMMENT.